آشنایی با دیتاسنتر و کاربردهای آن

در زمانی که رایانه‌های اولیه فضایی به اندازه یک اتاق را اشغال می‌کردند، یک مرکز داده ممکن بود تنها متشکل از یک ابر رایانه باشد. همان طور که تجهیزات سخت افزاری کوچک‌تر و ارزان‌تر شدند و نیازهای پردازش داده‌ها شروع به افزایش کردند، شرکت‌های فعال در حوزه ارتباطات، شروع به شبکه‌سازی چندین سرور برای افزایش قدرت پردازش اطلاعات کردند. آنها دستگاه‌های مختلف را به شبکه‌های ارتباطی متصل می‌کنند تا مردم بتوانند از راه دور به اطلاعات موجود در آنها دسترسی داشته باشند. تعداد زیادی از این سرورهای خوشه‌ای و تجهیزات مرتبط را می‌توان در یک اتاق، یک ساختمان کامل یا گروهی از ساختمان‌ها قرار داد. برخی از مراکز داده امروزی دارای هزاران سرور بسیار قدرتمند و بسیار کوچک است که به صورت 24 ساعت در هفته کار می‌کنند. با توجه به اهمیت نقش دیتاسنتر‌ ها در نگهداری اطلاعات ما، در این عنوان قصد داریم تا بیشتر در مورد آن‌ها صحبت کنیم.

دیتاسنتر چیست؟

مرکز داده (Data Center) مجموعه‌ای متشکل از رایانه‌های شبکه، سیستم‌های ذخیره‌سازی و زیرساخت‌های محاسباتی است که سازمان‌ها برای جمع‌آوری، پردازش، ذخیره و انتشار مقادیر زیادی از داده‌ها از آن استفاده می‌کنند. در ساده‌ترین تعریف، مرکز داده یک مرکز فیزیکی است که سازمان‌ها از آن برای نگهداری برنامه‌ها و داده‌های حیاتی خود استفاده می‌کنند. ارزش یک کسب و کار به میزان داده‌ها، برنامه‌ها و خدمات موجود در دیتا سنتر متکی است و بنابراین پرداختن به تقویت مرکز داده از اهمیت زیادی برخوردار است.

مراکز داده سازمانی به طور معمول امکاناتی را برای ایمن‌سازی و حفاظت از منابع رایانش ابری و منابع داخلی و در محل در نظر می‌گیرند. استانداردهای صنعتی برای کمک به طراحی، ساخت و نگهداری تأسیسات و زیرساخت‌های مرکز داده وجود دارد تا اطمینان حاصل شود که داده‌ها هم امن و هم در دسترس هستند. اجزای کلیدی طراحی دیتا سنتر شامل روترها، سوئیچ‌ها، فایروال‌ها، سیستم‌های ذخیره‌سازی، سرورها و کنترل کننده‌های تحویل برنامه است. تقریباً هر کسب و کار و نهاد دولتی یا به مرکز داده خاص خود نیاز دارد یا نیاز به دسترسی به مرکز داده دیگری خواهد داشت.

دیتاسنترهای شرکتی

معرفی اجزا اصلی دیتاسنتر

به طور کلی مراکز داده اغلب به عنوان یک عملکرد منحصر به فرد شناخته می‌شوند، در حالی که دیتا‌سنترها از تعدادی عناصر فنی تشکیل شده‌اند که می‌توان آنها را به سه دسته تقسیم بندی کرد:

1. محاسبات: حافظه و قدرت پردازشی برای اجرای برنامه‌ها که عموماً توسط سرورهای پیشرفته ارائه می شود.
2. ذخیره‌سازی: داده‌های مهم سازمانی معمولاً در یک مرکز داده، روی رسانه‌های مختلف از نوار تا درایوها، با چندین نسخه پشتیبان نگهداری می‌شوند.
3. شبکه: اتصالات متقابل بین اجزای مرکز داده و دنیای خارج از جمله روترها، سوئیچ‌ها، کنترل‌کننده‌های تحویل برنامه و موارد دیگر.

اگر بتوانیم این عناصر را در کنار هم داشته باشیم، می‌توانیم ادعا کنیم که یک دیتاسنتر در دسترس داریم. تکامل مداوم تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری در دیتاسنترها می‌تواند به ما در استفاده بهینه و همچنین حفظ امنیت آن کمک کند.

ساختمان‌های عظیم مرکز داده شرکت گوگل

دیتاسنتر و اهمیت استفاده از آن در کسب و کارهای مدرن

شرکت‌هایی که آموزش، امور مالی، مخابرات، فروشگاه‌های اینترنتی و خدمات شبکه‌های اجتماعی را مدیریت می‌کنند، هر روز هزاران اطلاعات را پردازش می‌کنند. این کسب‌وکارها که داده‌های زیادی را تولید و استفاده می‌کنند، برای اجرای عملیات خود به مراکز داده نیاز دارند. بدون وجود دیتاسنتر، صاحبان مشاغل از نبود دسترسی سریع و ایمن به داده‌ها رنج خواهند برد. این مشکل در ارائه خدمات، در نهایت منجر به از دست دادن مشتریان و کاهش سوددهی خواهد شد. بنابراین تقریباً هر کسب و کار مدرن و اداره دولتی به مرکز داده خاص خود نیاز دارد؛ برخی از مراکزی که امکان فراهم کردن تجهیزات مورد نیاز برای ایجاد یک مرکز داده را ندارند، می‌توانند از دیتاسنترهای اجاره‌ای استفاده کنند. برخی از فعالیت‌ها و برنامه‌های تجاری که توسط دیتاسنترها اداره می‌شوند، در زیر آورده شده است.

• ایمیل و به اشتراک‌گذاری فایل‌ها
• کاربردهای بهره‌وری
• مدیریت ارتباط با مشتری (CRM)
• برنامه‌ریزی منابع سازمانی (ERP) و پایگاه‌های داده
• کلان داده، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین
• دسکتاپ مجازی، خدمات ارتباطی و همکاری

برنامه‌هایی که توسط دیتاسنتر اداره می‌شود

انواع دیتاسنتر

دیتاسنترها یا مراکز داده را می‌توان از جهت ابعاد و اندازه تقسیم‌بندی کرد. مرکز داده می‌تواند در یک اتاق کوچک یا چندین ساختمان ایجاد شود. با این وجود همه این مراکز در یک چیز مشترک هستند؛ آنها یک دارایی تجاری حیاتی هستند که شرکت‌ها اغلب در آن سرمایه‌گذاری می‌کنند و آخرین پیشرفت‌ها را در آن به کار می‌برند تا بتوانند بیشترین بهره‌وری و سوددهی را کسب و کار خود تجربه کنند. دیتاسنترها از نظر نوع ساختمان و امکاناتی که ارائه می‌دهند، در چهار دسته تقسیم‌بندی می‌شوند:

1. مراکز داده سازمانی: این مراکز معمولاً توسط یک سازمان برای اهداف داخلی خود ساخته و استفاده می‌شوند. استفاده از این نوع دیتاسنترها در میان غول‌های فناوری مثل آمازون، گوگل و… رایج است.
2. مراکز داده کولوکیشن: این دیتاسنتر به عنوان نوعی ملک اجاره‌ای عمل می‌کند که در آن فضا و منابع یک مرکز داده در اختیار افرادی قرار می‌گیرد که مایل به اجاره آن هستند.
3. مراکز داده خدمات مدیریت شده: این مراکز تنها جنبه‌هایی مانند ذخیره‌سازی داده‌ها، محاسبات و سایر خدمات را به عنوان شخص ثالث ارائه می‌دهند و به طور مستقیم به مشتریان خدمات ارائه می‌دهند.
4. مراکز داده ابری: مراکز ابری گاهی اوقات با کمک یک ارائه‌دهنده خدمات مدیریت شده شخص ثالث به مشتریان ارائه می‌شوند. این مراکز در کسب و کارهای مدرن بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.

انواع دیتاسنتر

چگونه یک مرکز داده را طراحی کنیم؟

هیچ استاندارد اجباری یا الزامی برای طراحی یا ساخت مرکز داده وجود ندارد؛ چرا که یک مرکز داده برای پاسخگویی به نیازهای منحصر به فرد کسب و کار کلی طراحی شده است و باید بسته به نیاز همان کسب و کار طراحی شود. با این حال استفاده از یک پلتفرم کلی برای ساخت یک دیتاسنتر می‌تواند به ما در ایجاد یک شبکه پایدار کمک کند. مجموعه‌ای از استانداردهای فعلی در مورد دیتاسنترها وجود دارد که یک کسب و کار می‌تواند آنها را در پیشبرد هدف خود به کار بگیرد. در زیر تنها برخی از استانداردهای اصلی طراحی مرکز داده و زیرساخت ها آورده شده است:

• استاندارد مؤسسه Uptime: استاندارد Tier Institute Uptime بر طراحی، ساخت و راه اندازی مرکز داده تمرکز دارد و برای تعیین انعطاف‌پذیری تسهیلات در ارتباط با چهار سطح قابلیت اطمینان استفاده می‌شود.
• ANSI/TIA 942-B: این استاندارد شامل برنامه ریزی، طراحی، ساخت و راه اندازی مشاغل ساختمانی و همچنین حفاظت در برابر آتش، فناوری اطلاعات و تعمیر و نگهداری است. این استاندارد همچنین از چهار سطح رتبه بندی قابلیت اطمینان استفاده می‌کند که توسط متخصصان دارای گواهی BICSI پیاده‌سازی شده است.
• سری EN 50600: این سری از استانداردها بر روی کابل فناوری اطلاعات و طراحی شبکه تمرکز دارد و دارای قابلیت اطمینان زیرساخت های مختلف است که بر اساس استاندارد Tier مؤسسه Uptime بنا شده است.
• ASHRAE: دستورالعمل‌های ASHRAE که مختص IT یا مراکز داده نیست، به طراحی و اجرای گرمایش، تهویه، تهویه مطبوع، تبرید و زمینه‌های مرتبط مربوط می‌شود.

موارد عنوان شده بعضی از استانداردهایی هستند که برای طراحی مراکز داده به کار برده می‌شوند. همان‌طور که گفتیم این نیاز شماست که تعیین می‌کند از چه استانداردهایی برای پیشبرد کسب و کار خود و ایجاد دیتاسنتر استفاده کنید.

طراحی یک دیتاسنتر

تامین امنیت دیتاسنترها

همان طور که گفتیم دیتاسنتر مهمترین جز یک سازمان است که تمامی اطلاعات سازمان بر روی آن قرار می‌گیرد. بنابراین حفظ امنیت دیتاسنترها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. علاوه بر سیستم‌های امنیتی ساختمان که از مراکز داده حفاظت می‌کنند، شبکه‌های DC نیز نیاز به تجزیه و تحلیل کامل دارند که در هر طراحی DC گنجانده شده است. فایروال‌های مرکز داده، کنترل‌های دسترسی به داده، IPS، WAF و سیستم‌های مشابه آن‌ها، برنامه‌های کاربردی وب و حفاظت از API (WAAP) باید به درستی مشخص شود تا اطمینان حاصل شود که مقیاس آن‌ها در حد نیاز برای برآورده کردن نیازهای شبکه‌های مرکز داده است. علاوه بر این، اگر یک ارائه‌دهنده ذخیره‌سازی داده یا خدمات ابری را انتخاب می‌کنید، مهم است که اقدامات امنیتی را که برای DC خود استفاده می‌کنند، در نظر بگیرید. برای حفظ امنیت اطلاعات خود، بهتر است روی بالاترین سطح امنیتی ممکن سرمایه گذاری کنید. به این منظور، همکاری با یک ارائه دهنده امنیت مرکز داده راه خوبی برای دستیابی به این اهداف است.

توجه به امنیت مراکز داده در طراحی

ادغام و ترکیب مراکز داده

کسب‌وکارهای مدرن ممکن است از دو یا چند مرکز داده در چندین مکان مختلف برای انعطاف‌پذیری بیشتر و عملکرد بهتر برنامه‌های خود استفاده کنند، که با قرار دادن بارهای کاری نزدیک‌تر به کاربران، تأخیر را کاهش می‌دهد. برعکس، یک کسب و کار با چندین مرکز داده ممکن است مراکز داده را ادغام کند و تعداد مکان‌ها را کاهش دهد تا هزینه‌های عملیات IT را به حداقل برساند. ادغام معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که سازمان به مراکز داده متعلق به کسب‌وکار زیر مجموعه نیازی ندارند.

دیتاسنتر در دنیای امروز نیاز است؟

دنیای تجارت الکترونیک با سرعتی باورنکردنی در حال حرکت است که با تقاضای بسیار زیاد اطلاعات همراه است. با توجه به نیازهای در حال تغییر مدل کسب و کار مدرن، بسیاری از شرکت‌ها به مراکز داده اعتماد می‌کنند، زیرا این شرکت‌ها نقش مهمی در دستیابی به مشخصات فناوری اطلاعات آنها ایفا می‌کنند. مراکز داده چیزی بیش از یک مرکز امن و مطمئن با فضای مجهز به برق و شبکه قابل اعتماد هستند. آن‌ها در حال تبدیل شدن به یک مکمل ارزشمند برای بسیاری از مشاغل هستند و به همین دلیل است که مراکز داده در راه اندازی کسب و کار مدرن به طور فزاینده‌ای به یک عامل ضروری برای موفقیت تبدیل شده‌اند.

منابع:

1. https://www.networkworld.com
2. https://computer.howstuffworks.com
3. https://www.techtarget.com
4. https://www.colocationamerica.com
5. https://www.techtarget.com
6. https://www.checkpoint.com/#
7. https://en.wikipedia.org/